Silencio (Cisza)

Jedno z najbardziej poruszających i wzruszających ‘bolero’ „Silencio”, napisał Portorykańczyk Rafael Hernandez, wielka postać w muzyce latynoamerykańskiej. Wykonanie w uczuciowym duecie Ibrahima Ferrera z Omarą Portuendo sfilmował Wim Wenders i nagrał podczas sesji w Hawanie a także podczas występu w Amsterdamie.

Ibrahim Ferrer & Omara Portuendo śpiewają 'Silencio'

Scena z filmu pokazująca nagranie tej piosenki jest szczególnie przejmująca ze względu na wiek artystów (on miał 72 lata, ona prawie 70; najstarszy członek zespołu liczył lat 91 a wielu pozostałych miało ponad 80) kontrastujący z świeżością i emocjonalną intensywnością wykonania, w którym ona poruszona do łez, a on je czule otarł.

Silencio

Rafael Hernandez jest uważany za jednego z największych kompozytorów portorykańskich. Urodził się w miasteczku Aguadilla w 1892 roku, umarł w 1965 w San Juan. Rafael uczył sięmuzyki w Porto Rico i w Meksyku. Służył w armii amerykańskiej podczas I Wojny Światowej. W 1926 roku gdy mieszkał w Nowym Jorku stworzył pierwsze trio nazwane "Trío Borinquen". W 1929 skomponował pierwszy duży przebój "Lamento Borincano". W 1934 roku powołał nowy zespół "Cuarteto Victoria". Z obydwoma zespołami Rafael dużo podróżował po krajach Ameryki Łacińskiej. W 1937 roku napisał jedną swoich najpiękniejszych piosenek "Preciosa".

Rafael Hernandez

W 1947 Hernandez powrócił na Porto Rico gdzie otrzymał stanowisko dyrektora portorykańskiej Orkiestry Symfonicznej, został także doradcą WIPR-Radio . Jego najpopularniejsze i najładniejsze utwory to: Ahora somos Felices, Campanitas de Cristal, Capullito de Alelí, Culpable, El Cumbanchero, Ese soy Yo, Perfume de Gardenias, Tu no Comprendes i oczywiście Silencio.

Trio Borinquen

Rafael Hernandez komponował muzykę na Boże Narodzenie, Zarzuele (opery latynoskie), operetki i wszelkie tańce południowo-amerykańskie. Większość jego twórczości osiągnęła sławę na całym świecie. Muzyka Rafaela Hernandeza stanowi bardzo ważną część kultury na Porto Rico. Jego piękne piosenki i melodie niosą tęskne wspomnienia zarówno wśród mieszkańców Wyspy jak również wśród emigrantów do USA i gdziekolwiek indziej.

Rafael Hernandez

Saksofonista altowy Miguel Zenón jest rozpoznawalny ze względu na swój dźwięk, który jest nośny, jasny i kwiecisty. Ale jest też znany ze swojej jakości idei, z jego szczególnego rodzaju intelektualnej ambicji. “Alma Adentro: The Puerto Rican Songbook” to jego trzecia płyta, w której analizuje portorykańską muzykę od dołu i łączy ją, z wielką oryginalnością, z nowoczesnym stylem jazzu. Wyszedł od standardów z lat 1920 – 1970: przede wszystkim bolera, ballady i filin – taki styl muzyki, który mógłby być odpowiednikiem piosenek Gershwina czy Kerna.

Miguel Zenón - Alma Adentro, album

W kompozycji Hernandeza ‘Silencio’ saksofonista rozpoczyna powtarzającą sięfrazą przed zwrotem do inicjującej melodii; sam tylko we wstępie, później wędruje do improwizującej dyskusji z pianistą Perdomo i w końcu powraca do powtarzającego się pierwszego motywu.

Miguel Zenón

Miguel Zenón: „Rafael Hernandez jest prawdopodobnie najbardziej znanym Portorykańczykiem na świecie w historii. Jego osiągnięcia są niemalże zbyt duże do wymienienia; stanowił część James Reese Europe’s ‘Hell Fighters’, żył na Porto Rico, w Meksyku i na Kubie i wszędzie tam był uważany za skarb narodowy. Był niewiarygodnie płodnym i wszechstronnym kompozytorem, który napisał sporo z najlegendarniejszych piosenek w historii muzyki latynoskiej. Muzyczny gigant w każdym sensie tego słowa.”

Hernandez i jego Cuarteto Victoria

Pianista, kompozytor i aranżer Edwin Sánchez: „Kompozycje Rafaela Hernandeza, dla mnie, ilustrują ducha czystej portorykańskiej kultury i ludzi dumnych z ich dziedzictwa i korzeni – nie tylko tych z Wyspy ale i tych Portorykańczyków, którzy są rozsiani po świecie. To pozwala nam dzielić naszą wspólną miłość i tęsknotę za rodziną, za Wyspą i naszą kulturą.”

Rafael Hernandez

W wymienionym na początku, nominowanym do Oscara filmie, gdy kamera przechodzi płynnie od studia do śpiewaków widzimy Ibrahima Ferrera ocierającego łzę z policzka Omary Portuondo, najbardziej dojmujący moment w filmie, przekazujący tragiczne piękno nie tylko tego bolero ale przede wszystkim opowieści o Buena Vista Social Club.

Omara Portuendo & Ibrahim Ferrer śpiewają 'Silencio'

Silencio, tekst hiszpański

Duermen en mi jardin
las blancas azucenas, los nardos y las rosas,
Mi alma muuuuy triste y pesarosa
a las flores quiere ocultar su amargo dolor.

Yo no quiero que las flores sepan
los tormentos que me da la vida.
Si supieran lo que estoy sufriendo
por mis penas llorarian tambien.

Silencio, que estan durmiendo
los nardos y las azucenas.
No quiero que sepan mis penas
porque si me ven llorando moriran.

Rafael Hernandez

Cisza (wg tekstowo.pl)

Drzemią w moim ogrodzie
Białe lilie,tuberozy i róże
Moja dusza bardzo smutna i rozgoryczona
Chce ukryć przed kwiatami swój gorzki ból.

Ja nie chcę,żeby kwiaty wiedziały
O kłopotach, które przynosi mi życie
Jeśli wiedziałyby,jak cierpię
Również by płakały.

Cicho,bo śpią
Tuberozy i róże
Nie chcę,żeby znały moje żale,
Bo jeśli zobaczą,że płaczę,umrą.

Rafael Hernandez