Witold Lutoslawski – IV Symphony (1993)

Warsaw Festiwal „Warszawska Jesien”,  25 september 1993

National Philharmonic Orchestra
Witold Lutosławski – conductor

The Fourth Symphony presents an example that is both clear-cut in its two-movement layout and unprecedentedly subtle in the way in which the two movements relate to each other to create a single, overarching musical experience. Its first movement adopts a favourite ploy for engaging our attention while at the same time frustrating our desire for continuity: alternating two contrasting kinds of music. The first of these, a lyrical melody against a gentle, chordal background, is first exposed by the clarinet, later by flute and clarinet together. Interposed between statements of this unfolding melody are mercurial interludes of faster, less predictable music. On its last appearance the lyrical music is taken up and extended by the strings until it culminates in an abortive attempt at a grand climax.

As promised, just at the moment when we grow impatient with the preparatory first movement, the main second movement arrives. This movement unfolds in three stages. The first section, dominated by running sixteenth-note figures, introduces a grave cantibile theme that will return for later development. The middle section is a sparkling orchestral texture that begins at the top of the orchestra and swells down through the ranks until, heralded by solo trumpet and a trio of trombones, it yields to the third section. Now the cantibile idea heard earlier returns in full force, gaining in urgency until it culminates in a powerful unison statement by the massed strings and brasses. As if there were no way forward from this frankly emotional climax, the music dissolves in dreamlike recollections, dwindling to a single note in the violas. A brief, brilliant coda brings the symphony to a close.

Lutoslawski’s Fourth Symphony was commissioned by the Los Angeles Philharmonic. The score bears the completion date 22 August 1992. ---Steven Stucky, musicsalesclassical.com

Intensywna praca nad "IV Symfonią" trwała od 1988 do 1990 roku. Na partyturze widnieje jednak jako czas ukończenia utworu data 22 sierpnia 1992 roku, dwa lata bowiem Witold Lutosławski poświęcił na opracowanie ostatecznej wersji "Symfonii". Utwór powstał na zamówienie Los Angeles Philharmonic Orchestra, która po raz pierwszy wykonała "Symfonię" pod dyrekcją kompozytora. Prawykonanie dzieła, połączone z uroczystością osiemdziesięciolecia urodzin Lutosławskiego, odbyło się 5 lutego 1993 roku w Music Center Pavilon w Los Angeles.

Symfonia ma formę dwuczęściową, z częściami granymi attacca. Pierwsza część pełni funkcję introdukcji, druga stanowi fazę główną dzieła. Lutosławski o takiej dwuczęściowej konstrukcji, będącej podstawą wielu jego utworów, poczynając od "II Symfonii", mówił:

" [...] Moje rozwiązanie opiera się na założeniu, iż pierwsza część jest przygotowaniem do części głównej. Część pierwsza powinna słuchacza wciągnąć, zainteresować, zaintrygować. Ale nie może ona dać mu pełnej satysfakcji. Musi ona wywołać w nim głód, a w końcu nawet zniecierpliwienie. I to jest odpowiedni moment, żeby zaprezentować część główną. Takie jest moje rozwiązanie i sądzę, iż w praktyce dość dobrze ono funkcjonuje." (program Festiwalu "Warszawska Jesień" 1993, s. 238)

"IV Symfonia", będąca ostatnim utworem Lutosławskiego tego gatunku, stanowi syntezę stylu symfonicznego kompozytora. Utwór wywołuje nastrój skupienia, zamyślenia, zadumy i nostalgii. --- culture.pl

download: uploaded filecloudio anonfiles yandex 4shared mediafire solidfiles mega gett nornar

back